Na piękne oczy

DR MAREK WASILUK • dawno temu

O tym, czy nasza twarz wygląda estetycznie czy nie, młodo czy staro, decydują proporcje i wygląd poszczególnych jej okolic. Jedną z ważniejszych jest okolica oczu, w obrębie której z wiekiem mogą pojawić się problemy z górną oraz dolną powieką. Jakiego rodzaju są to niedoskonałości? Jak można im przeciwdziałać? Czy zabiegi chirurgiczne są w tym przypadku najlepszym rozwiązaniem? Na te i inne pytania odpowiada dr Marek Wasiluk – specjalista medycyny estetycznej z Centrum Medycyny Nowoczesnej Triclinium w Warszawie.

Wygląd tęczówki oka w zasadzie nie zmienia się aż do późnej starości. Nie zwiększa się, ani nie zmniejsza. Ale każdy z nas doskonale potrafi odróżnić oko osoby młodej od oka osoby 50 letniej. Wynika to z faktu, że zmienia się ułożenie gałki ocznej w oczodole i układ otaczających go tkanek, poprzez ich zanikanie i wiotczenie oraz zmiany proporcji. Z wiekiem oczodoły zapadają się i oczy robią się coraz głębiej osadzone. W odbiorze stają się przez to bardziej okrągłe. Młode oczy mają z kolei kształt elipsy, porównywalnej do piłki używanej w futbolu amerykańskim. Do tego dochodzą odrębne problemy powieki górnej i dolnej. Istotą przeciwdziałania starzeniu się okolic oka jest zrozumienie mechanizmu pojawiających się zmian, a następnie stworzenie kompleksowego planu leczenia i zapobiegania dalszemu starzeniu.
— Należy wiedzieć, że poszczególne problemy z okolicą oka pojawiają się w różnym wieku. Zmarszczki mimiczne nawet już ok. 20 roku życia. Tzw. dolina łez również może dotyczyć ludzi młodych. W przypadku opadania górnej powieki problem wyraźnie zaznacza się ok. 50 roku życia, natomiast starzenie dolnej powieki już nawet dziesięć lat wcześniej – podkreśla dr Marek Wasiluk, ekspert medycyny estetycznej z warszawskiego Centrum Medycyny Nowoczesnej Triclinium. Ważne jest więc wychwytywanie poszczególnych zmian w odpowiednim momencie, na wczesnym etapie ich powstania, a nie czekanie z odmładzaniem okolic oczu do momentu, gdy całość źle już wygląda. Jest to również o tyle ważne, że każdy z tych problemów należy niwelować w zupełnie inny sposób.

Górna powieka – główny problem i metody
Najpowszechniejszym problemem górnych powiek jest ich opadanie. Przyczyną tego mogą być zarówno uwarunkowania anatomiczne, jak również przemiany w obrębie kości oczodołu i tkanek powieki górnej. Do źródeł tego problemu zalicza się przede wszystkim zwiotczenie skóry i powstanie jej nadmiaru, a także spadek napięcia mięśni w obrębie powieki. Dużym problemem w tym przypadku jest również zmniejszenie objętości poduszeczki tłuszczowej nadoczodołowej odpowiadającej za opadanie powieki i wizualny efekt starzejącego się oka. — Problemy z nieestetycznie wyglądającą powieką górną to zazwyczaj połączenie wszystkich trzech elementów — przede wszystkim wiotkości skóry, ale też zaniku tkanki tłuszczowej oraz przebudowy kości oczodołu. Dosyć często nakłada się na to zanik tkanki tłuszczowej na czole i zapadanie skroni. W efekcie skóra powieki zaczyna obwisać, powstaje podwójna fałdka. Dodatkowym problemem są brwi, które często ulegają obniżeniu, co niestety również zdecydowanie nas postarza – opisuje specjalista.
Medycyna estetyczna dobrze radzi sobie z tego rodzaju problemami powieki górnej. Wszystko zależy jednak od stopnia ich nasilenia. Jeśli występują one u osoby starszej, może się nie obyć bez zabiegu chirurgii plastycznej. Jest to jednak metoda, która powinna być stosowana raczej u osób starszych. Taka operacja ma na celu wycięcie nadmiaru zwiotczałej i obwisłej skóry, nie zaś nadanie jej sprężystości czy odtworzenia zaników. Należy więc pamiętać, że w przypadku plastyki powieki górnej skóra wciąż będzie wiotka i cienka, zmieni się jedynie efekt wizualny poprzez jej naciągnięcie. – W przypadku ludzi młodych przestrzegam przed zbyt wczesnym decydowaniem się na operacje tego typu, ponieważ efekt można uzyskać wtedy wręcz odwrotny. Wycinając nadmiar tkanki i za bardzo naciągając powiekę, można pozbawić ją naturalnego kształtu, oko stanie się bardziej owalne, przez co w odbiorze będzie ono starsze. To dlatego plastyka powieki górnej powinna dotyczyć tylko osób z naprawdę dużym nadmiarem fałdu skórnego w jej obszarze – radzi dr Marek Wasiluk.
W przypadkach problemów z górną powieką warto wcześniej rozważyć mniej inwazyjne rozwiązania. — Sensowniejsze w takich przypadkach są zabiegi, takie jak ablacyjny laser frakcyjny. Istotą jego działania jest napięcie skóry, poprzez termiczne obkurczenie istniejących włókien kolagenu i elastyny oraz stymulację do powstawania nowych. Trzeba jednak podkreślić, że aby efekt był widoczny, konieczne jest wykonanie około trzech zabiegów, które bezwzględnie powinny być przeprowadzone przez odpowiednio wykwalifikowanego lekarza – podkreśla lekarz Triclinium.
W takim przypadku warto rozważyć również zabieg HIFU, który punktowo oddziałuje termicznie na głębokie warstwy tkanek i także je napina. Dobrym rozwiązaniem w przypadku opadania górnej powieki i brwi jest ich podciągnięcie, co można osiągnąć np. poprzez podanie wypełniacza powyżej powieki i delikatne uzupełnienie utraconej objętości. Całość skóry się wtedy unosi. Aby jednak zdecydować się na jedną z tych metod, konieczna jest wcześniejsza analiza przyczyn problemu. Bo każdy starzeje się trochę inaczej. Zabiegi zawsze powinny być dobierane indywidualnie do każdego pacjenta.

Dolna powieka – najczęstsze objawy i zabiegi
Problemy dotyczące dolnej powieki są nieco inne. W tym rejonie twarzy pojawiają się przepukliny tłuszczowe, zapadnięcia i obrzęki. Poza tym tworzą się zmarszczki, a skóra zaczyna mieć ciemny kolor. Cienie pod oczami to nie tylko efekt przebarwionej skóry lub prześwitujących przez zbyt cienką tkankę naczyń krwionośnych, ale również czasem bywają tak naprawdę efektem załamywania się światła w występujących w tym miejscu zapadnięciach, czyli tzw. dolinie łez. Wielu ludzi wychodzi z założenia, że problemy te są ściśle uzależnione od wieku, co jednak nie zawsze jest zgodne z prawdą. Część zmian faktycznie pojawia się na skutek naturalnego procesu starzenia, inne natomiast związane są z budową anatomiczną lub zaburzeniami mikrokrążenia.
Plastyka powieki dolnej ma sens tylko w przypadku wystąpienia przepukliny tłuszczowej i korzystają z niej głównie osoby starsze. U młodszych z mniejszymi wałeczkami można zastosować mniej inwazyjne zabiegi medycyny estetycznej w celu wyrównania nierówności — lipolizę iniekcyjną rozpuszczającą tłuszcz, a następnie zabieg laserem frakcyjnym, który napnie uwolnioną od tkanki tłuszczowej skórę pod okiem, oraz ewentualne delikatne uzupełnieni nierówności.
W przypadku pozostałych problemów okolicy powieki dolnej, strategia medycyny estetycznej nastawiona jest głównie na pogrubienie skóry w obrębie dolnej powieki, gdzie tkanka jest szczególnie cienka, a z wiekiem ten stan tylko się pogłębia. Pogrubienie skóry powoduje zniwelowanie zmarszczek oraz kamufluje przenikanie naczynek, dzięki czemu zasinienia pod oczami przestają być widoczne. Przeznaczonymi do tego zabiegami są, ponownie, laser frakcyjny lub frakcyjna rf mikroigłowa. Dobrze sprawdza się również terapia łączona, która bardzo często zakłada serię kilku powtórzeń obu zabiegów.
W tym obszarze często występującym problemem jest również dolina łez, czyli zapadnięcie. Z pozoru najprostszym zabiegiem, który mógłby być wykorzystany do jej zniwelowania wydaje się wypełnienie kwasem hialuronowym. Jednak dr Marek Wasiluk bardzo ostrzega przed bezrefleksyjnym podawaniem go w tym obszarze – W okolicy dolnej powieki bardzo często występują samoistne obrzęki. Kwas hialuronowy jest preparatem, który chłonie wodę, nasilając ich tworzenie się lub utrzymywanie. Poza tym wypełniacz to implant, który uciskając naczynka może dodatkowo wpływać na nasilenie obrzęków. Niewłaściwie podany będzie też powodował nieestetyczne nierówności. Dlatego, jeśli chcemy go wykorzystać w tej części twarzy, należy robić to bardzo precyzyjnie i ostrożnie. Zła kwalifikacja pacjenta, z bardzo cienką skórą i tendencją do obrzęków oraz niewłaściwa technika podania preparatu są głównymi czynnikami wystąpienia późniejszego powikłania, które bardzo trudno się koryguje. Lepszym rozwiązaniem są biostymulatory, ale one również nie u każdego pacjenta są możliwe do zastosowania. Ładnie wyrównują dolinę łez, ale również należy bardzo ostrożnie je podawać, ponieważ ostateczny efekt po nich tak naprawdę pojawia się po kilku miesiącach. Strategia w takim wypadku powinna zakładać cierpliwe podawanie preparatów etapowo, tak aby móc kontrolować, to co się dzieje. Pójście na skróty jest w przypadku powieki dolnej ryzykowne i może spowodować więcej szkód niż pożytku. Jeśli zaczną się tworzyć obrzęki, to mamy problem, trudny do skorygowania nawet przez profesjonalistów. Dlatego przestrzegam i doradzam, że w przypadku, kiedy obrzęki po zabiegach pod oczami utrzymują się dłużej niż dwa tygodnie, powinniśmy szukać pomocy, ponieważ istnieje duże ryzyko, że już nie będą chciały zejść samoistnie.– tłumaczy lekarz.
Osoby młode bardzo często mają problem z zasinieniami spowodowanymi przez cieniutką skórę i prześwitujące naczynka krwionośne. W tym przypadku sprawdza się laseroterapia pogrubiająca skórę, szczególnie laser ablacyjny, w połączeniu z laserami zamykającymi naczynka.

O górnej powiece i problemach z nią związanych często wspomina się w kontekście osób starszych. Inaczej jest natomiast z powieką dolną. W drugimi przypadku problem może pojawić się już znacznie wcześniej, nawet u osób dwudziestokilkuletnich. Bez względu jednak, z jakimi defektami okolic oczu się borykamy i w jakim jesteśmy wieku, najważniejsze powinno być przejście wnikliwej diagnozy medycznej i estetycznej u doświadczonego lekarza oraz dostosowanie terapii indywidualnie do naszych potrzeb. Pamiętajmy też, że do ok. 50. roku życia warto poprawiać wygląd powiek bez stosowania zabiegów operacyjnych, które zawsze powinny być traktowane jako ostateczność.